راهکار مقابله با مگس در دامداری
به قلم : امید قربانی
وجود مگس ها و دوبالان به ویژه در تابستان ها و ماه های گرم سال ، یک معضل جدی و پر دردسر در واحد های پرورش گاو شیری میباشد .
مگس ها به دلیل اختلال در رفاه دام باعث کاهش تولید اتولوژیکی میشوند و علاوه بر این خطر بروز عفونت های میازی را نیز بوجود می آورند . همچنین ممکن است باعث آسیب و نکروز عضلات در بخش دم حیوان نیز بشوند .
مگس جزو راسته دو بالان بوده و علیرغم جثه ریز و کوچکی که دارد برای بسیاری از جانداران بزرگ جثه دردسر ایجاد میکند
مگس ها در چهار نقطه از گاوداری بیشترین آسیب رسانی را دارند که باید مدیریت شوند :
۱: در بهاربند ها و هنگامی که گاو های شیری در حال استراحت هستند
۲: در آخور ها و هنگامی که گاو های شیری در حال تغذیه هستند
۳: در سالن های شیر دوشی ، سالن انتظار دوشش و هنگام دوشش گاوهای شیری
۴: در گوساله دانی و جایگاه های انفرادی و گروهی گوساله های شیرخوار
در رابطه با مگس ها و دوبالان ، مهمترین نکته ای که باید به آن توجه کنیم ، نحوه ی زیست و ادامه ی زندگی این جانور هست . به عبارتی تا زمانی که نتوانیم چرخه ی زیست مگس ها را کنترل کنیم ، نمیتوانیم مدیریت درست و دقیقی روی کنترل مگس ها داشته باشیم.
زیست لارو مگس و زیست مگس ماده بالغ
از جمله اشتباهات رایج دامداران این است که : سعی میکنند با خودِ مگس به صورت مستقیم مبارزه کنند در صورتی که باید زیست مگس را هدف قرار بدهند .
زیستِ اصلی مگس ها در واقع همان لارو و شفیره ها هستند . یک مگس ماده میتواند تا ۱۰۰۰ لارو تولید کند . عمدتا هم در منافذ و شیار ها و نقاط تنگ و تاریک یک مکان . در یک کلونی مگس داخل دامداری ، بیشترین تعداد را مگس های ماده دارند .
در این تصویر ، حجم انبوهی از تخمک های مگس را مشاهده میکنید که روی جتر های شستشوی دستگاه شیردوش وجود دارد/ استان اردبیل
راهکار مدیریت و کنترل مگس در دامداری :
1: خروج روزانه ی کود از محیط فارم
2: تنظیف روزانه ی بستر بهاربند و گوساله دانی ها
3: خنک نگهداشتن محیط فارم خصوصا سالن شیردوشی
4: ایجاد باد توسط فن ها در محیط . مخصوصا در سالن های شیردوشی
5: استفاده از سمومی با ترکیب پایه پروترویید
6: سمپاشی صبحگاهی محیط و منافذ ، پیش از افزایش دما و پراکنده شدن مگس های مادر
7: سمپاشی عصر گاهی یا غروب دامداری ها
8: برخی از محصولات تجاری مانند چسب مگس و سموم کمری هم هستند که به صورت مقطعی کاربرد دارند .
9: شعله افکنیِ کلونی مگس ها در صبح ها
10: خروج علوفه های فاسد ، کپک زده و سیاه از دامداری
11: استفاده از توری در پنجره های گوساله دانی
12: اصلاح سیستم فاضلاب و زهکشی های خروجی پسماند فارم
مگس ها علاوه بر کاهش 15 درصدی تولید ، میتوانند خطر عفونت و مرگ را هم برای دام ها داشته باشند . پس در مدیریت و مبارزه مستمر با مگس ها اصلاً جایز نیست که کمترین کوتاهی صورت پذیرد .
نویسنده : مهندس امید قربانی
کارشناس دامپروری و تحلیلگر اقتصاد کشاورزی / مدیر عامل گروه مهندسی توسعه دامپروری اندیشه مهر / مدیر گروه تخصصی صنعت دامپروری ایران در تلگرام
مقالات و مطالب آموزشی بیشتری در اینجا بخوانید: